Informeren
In een duaal leertraject worden competenties aangeleerd op school én op een werkplek. Duaal leren mikt op een specifiek leerlingenprofiel en vraagt een intensieve samenwerking tussen school en werkplek. Het correct informeren van alle betrokkenen, zorgt voor een vlot verloop van elk traject.
- Wat is duaal leren?
- Waarom kiezen voor duaal?
- Hoe gaat het in zijn werk?
- Waar kan je duaal leren?
- Wie speelt een rol?
Programmatie
Bedrijven die zich willen aanbieden als werkplek duaal leren, dienen een erkenning aan te vragen bij hun bevoegde sector. Iedere werkplek is immers verbonden met een bepaalde sector. Zo is er bijvoorbeeld de sector Horeca Forma voor de horecasector of SFTL (sociaal Fonds Transport en Logistiek) is de sector voor wegvervoer en logistiek.
De sectorconsulent van de bevoegde sector, bezoekt het bedrijf en beoordeelt het aan de hand van de zogenaamde activiteitenlijst. Per duale opleiding werd een activiteitenlijst geschreven waarin de activiteiten die tijdens de duale opleiding in de onderneming aan bod dienen te komen uitgeschreven staan. Deze activiteiten zijn noodzakelijk voor de duale leerling om de competenties van de duale opleiding in te kunnen oefenen en te verwerven.
Naast de activiteitenlijst, dient het bedrijf ook een mentor voor de duale leerling naar voor te schuiven. Deze mentor dient een mentoropleiding te volgen, iedere sector organiseert deze opleiding op een andere manier.
Voor alle sectoren is deze erkenning 5 jaar geldig. Hierna kan de erkenning hernieuwd worden in het digitale loket app.werkplekduaal.be.
Gezien onderwijsprofessionals het doelpubliek van deze website zijn, gaan wij hier enkel in op de organisatie van duaal leren voor aanbieders. Wens je toch nog meer informatie te verkrijgen over de voorwaarden en voordelen van werkplekken binnen duaal leren, dan kan je terecht bij het Departement Werk en Sociale Economie, afdeling Duaal Leren en Sectoren.
De informatie die hieronder volgt, is verzameld uit verschillende omzendbrieven van toepassing op de uitrol van duaal leren. De omzendbrieven in kwestie worden telkens gelinkt in de tekst.
Scholen die duaal leren aanbieden, worden aanbieders genoemd. Wanneer men als school duaal leren wil aanbieden, dient men hiervoor een programmatieaanvraag in te dienen.
Scholen gewoon secundair onderwijs kunnen de specifieke vereisten en procedure hier terugvinden. Scholen buitengewoon secundair onderwijs kunnen dit hier terugvinden.
De deadline voor programmatieaanvragen valt telkens op 30 november van het voorafgaande schooljaar, hierna wordt de beslissing op 31 maart bekend gemaakt. Bij een positieve beslissing, kan de aanbieder de opleiding aanbieden vanaf 1 september van het daaropvolgende schooljaar. Meer informatie over uitzonderingen en vernieuwingen van programmatieaanvragen vind je hier.
Aanvragen zijn telkens gekoppeld aan specifieke vestigingsplaatsen, In de omzendbrief SO42 is hierover meer info te vinden.
Inhoud
Eénmaal de programmatie van een duale richting is goedgekeurd, kan de aanbieder beginnen aan de praktische en inhoudelijke voorbereiding van het duale schooljaar.
Inhoudelijk gezien wordt zowel algemene als praktijkgerichte vorming door de schoolcomponent georganiseerd. De duale werkplek concentreert zich voornamelijk op de praktijkgerichte vorming. De concrete inhoudelijke uitbouw van het duale schooljaar is gestoeld op verschillende basisdocumenten zoals het standaardtraject en het opleidingplan.
Standaardtraject
Iedere duale opleiding heeft een eigen standaardtraject, dat de zogenaamde minimale inhoudelijke en organisatorische modaliteiten van de opleiding omvat. Deze standaardtrajecten werden zorgvuldig uitgeschreven door de verschillende betrokken partners: de onderwijsverstrekkers (onderwijskoepels en -netten en Syntra vzw), de sectoren, het Departement Werk en Sociale Economie en VDAB. Hierna worden deze standaardtrajecten al dan niet goedgekeurd door de Vlaamse Regering, een overzicht van de goedgekeurde trajecten vind je hier.
Praktische organisatie
Duaal leren kan flexibel georganiseerd worden, afhankelijk van de specifieke noden van de duale richting.
Uurrooster
Een schoolweek wordt in principe opgebouwd uit 9 halve dagen van maandag tot en met vrijdag. Rekening houdend met de arbeidswetgeving en sectorale afspraken kan er afgesproken worden met de leerling, de school en het bedrijf dat de leerling in het weekend of in de vakantie naar de werkplek gaat indien er zich op dat moment leeropportuniteiten zijn.
Contract
Er zijn drie mogelijke overeenkomsten die kunnen worden afgesloten worden tussen leerling, werkplek en school. Deze drie partijen kunnen niet zelf bepalen welke overeenkomst zal worden afgesloten. De soort overeenkomst wordt immers bepaald door het gemiddeld aantal uur per week opleiding op de werkplek, dit wordt vastgelegd in het standaardtraject.
Een onbezoldigde stageovereenkomst alternerende opleiding (SAO) voor opleidingen waarin er gemiddeld op jaarbasis minstens 14 en maximaal 19 opleidingsuren per week op de werkplek (reëel en/of gesimuleerd samen) wordt gerealiseerd;
Een bezoldigde overeenkomst alternerende opleiding (OAO) voor opleidingen waarin er gemiddeld op jaarbasis 20 uur of meer per week op de reële werkplek wordt gerealiseerd;
Een deeltijdse arbeidsovereenkomst voor bepaalde opleidingen uit de social profit en de zeevisserij waarin er gemiddeld op jaarbasis 20 uur of meer per week op de reële werkplek wordt gerealiseerd.
Een overeenkomst dient steeds te worden opgemaakt en geregistreerd in het digitale loket werkplekduaal door de aanbieder duaal leren.
Werkplek
Leerlingen duaal kunnen enkel op een werkplek aan de slag gaan indien deze werkplek erkend is. Deze erkenning wordt beoordeeld door de bevoegde sector. Er zijn reeds heel wat werkplekken erkend, een volledig overzicht kan u hier vinden. Trajectbegeleiders en leerlingen gaan samen op zoek naar een gepaste werkplek. In het onderdeel matchen op deze website vind je meer informatie over het optimaal matchen tussen leerling en werkplek.
Leerlingen hebben 20 opleidingsdagen per schooljaar de tijd om een passende werkplek te vinden, het is dus van belang om zo snel mogelijk een goede match te vinden. Er hoeft dus niet gewacht te worden tot het begin van het nieuwe schooljaar om een werkplek te vinden. Er zijn drie situaties waarin deze 20 dagen kunnen verlengd worden, meer informatie vind je in de omzendbrief.
Voorbereiding en opstart duaal leren
In het onderdeel tools werd een concrete checklist voor scholen én voor werkplekken geplaatst waarin per maand word vastgelegd welke acties dienen ondernomen te worden door de verschillende actoren ter voorbereiding van een succesvolle opstart duaal leren op de school en op de werkplek.