Matchen
Een goede afstemming tussen school, leerling en werkplek is van cruciaal belang voor het slagen van een duaal traject.
Binnen het hoofdstuk informeren stonden we al stil bij de verschillende rollen binnen duaal leren. Hier gaan we verder in op wie wat doet als het gaat over het matchen van een leerling met een bedrijf.
De leerling wordt in zijn duaal traject begeleid door 2 belangrijke actoren; de trajectbegeleider en de mentor. Maar wat doen zij tijdens het matchingsproces?
De trajectbegeleider
Het departement onderwijs en vorming geeft een concrete beschrijving van de taken van een trajectbegeleider. We zien hier verschillende facetten:
- Het leerproces van de leerling coördineren en opvolgen. Dit leerproces gaat zowel om de persoonlijke ontwikkeling als om de vorming tijdens de school- en werkplekcomponent (of aanloopcomponent). In duale opleidingen is de inhoudelijke afstemming van de school- en werkplekcomponent cruciaal om de kwaliteit van het traject te garanderen.
- Aanspreekpunt zijn voor de betrokkenen in het traject (leerlingen, ouders, werkgevers en mentoren, andere leerkrachten, …)
- De administratie doen bij opstart, opvolging en afronding van het traject.
De trajectbegeleider speelt een essentiële rol bij het matchen van leerling met bedrijf. Hij heeft de eerste contacten met het bedrijf en informeert het bedrijf over duaal leren. Hij houdt een opstartgesprek met het bedrijf. Hij stemt samen met de mentor de verschillende verwachtingen van bedrijf en school af. Hij is ook het eerste aanspreekpunt van de ouders, de leerlingen, de werkgever en de mentor tijdens het duaal traject. In de presentatie hiernaast, gemaakt door het Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving (HIVA) zie je de verschillende sleutelrollen opgesomd.
Een trajectbegeleider kan één persoon zijn in de school, maar die begeleiding kan ook bestaan uit verschillende personen. Idealiter wordt de praktijkleerkracht ook betrokken bij het proces van matching, aangezien hij/zij het meest zicht heeft op de concrete competenties die de leerling moet verwerven in de klas en op de werkvloer. In het ESF-project WIL (Werken is leren) werd door Syntra West reeds competentieprofielen opgemaakt voor de verschillende betrokkenen in een duaal leertraject. Ze kunnen dienen als inspiratie om zelf deze denkoefening te doen in de eigen schoolcontext; op welke manier kunnen jullie de rol van trajectbegeleider invullen op jullie school?
![]() |
Competentieprofiel Trajectbegeleider Duaal Leren |
![]() |
Competentieprofiel Praktijkdocent Duaal Leren |
De mentor
De mentor is de persoon binnen de onderneming die wordt aangeduid om de opleiding van de leerling op de werkplek te begeleiden, op te volgen, bij te sturen, te evalueren. Hij leert de leerling specifieke competenties aan op de werkplek. Hij begeleidt de leerling op de werkplek en is het aanspreekpunt voor de school.
Om een leerling in duaal leren goed te begeleiden, moet de mentor duidelijk op voorhand weten wat er allemaal aangeleerd moet worden op de werkplek. Via een opstartgesprek bekijken mentor en trajectbegeleider ideaal welke competenties op de werkplek kunnen uitgevoerd worden via een indivdueel opleidingsplan. We gaan hier nog verder op in, binnen het deeltje begeleiding en evaluatie door de werkplek op deze website.
Syntra West heeft ook voor de mentor een competentieprofiel opgemaakt binnen het ESF-project WIL.
![]() |
Competentieprofiel Mentor Duaal Leren |
Een interessante getuigenis over mentorschap vanuit de praktijkervaring vind je op de website van JOW.be. |
